Senaryo Yazımında Sahne Geçiş (Transitions) İsimleri Nelerdir?

Sahnelerin geçiş tanımlamaları, yazılı metini yani senaryoyu görsel hale getirirken iki farklı sahnenin kurgu ekibi tarafından yorumlanması için ipuçlarıdır. Yazar hayal gücünde nasıl bir geçiş olduğunu düşünüyorsa kurgu ekibi buna uygun şekilde iki farklı sahneyi birbirine bağlar. Bu bağlama yöntemi günümüzde dijital olarak kurgu programlarıyla gerçekleştiriliyor. Eskiden şerit halindeki filmler elle kesilerek yapışkanla birleştiriliyordu. İşte yaygın olarak tanımlanan geçiş çeşitleri.

CUT TO (KES) :

Bu en basit ve yaygın geçiştir. Bu geçiş genellikle bir sahne değişikliği ile ima edilir, ancak bazen karakter değişikliklerini ve duygusal değişimleri yoğunlaştırmaya yardımcı olmak için kullanılır. Örneğin senaryo yazarı SAHNE 11‘de birinin ağladığına dikkat çekmek istiyorsa CUT TO geçişi ile sahneyi kesebilir ve diğer sahneyi yakın plandan ağladığını belirten eylem ifadeleriyle yazabilir. Bunu CUT TO : 12 ile sayfayı bitirir diğer sayfada SAHNE 12 ile başlatarak yeni kamera mesafesini ve oyuncu eylemlerini betimler.

DISSOLVE TO (SOLARAK GEÇİŞ):

Bu belki de günümüzde senaryolarda kullanılan modern geçiş türüdür. Bir sahne kaybolurken, bir sonraki sahne görünmeye başlar. Bu geçiş türü genellikle bir zaman atlamasını bildirir veya bir sahneyi diğerine bağlamak için dramatik efekt için kullanılır.

FADE IN ve FADE OUT ve FADE TO (AÇILMA ve KARARMA ve KARARIP AÇILARAK GEÇİŞ) : 

DISSOLVE TO geçişini tanımlarsak FADE IN ve FADE OUT olarak tanımlayabiliriz. FADE IN yani AÇILMA, yeni bir sahnenin başladığını belirtmek için kullanılır. Eğer senaryo başında FADE IN yazıyorsa mekan veya kamera kadrajı değişmiştir. Sahne KARANLIKTAN > AYDINLIĞA DOĞRU yavaş yavaş açılıyor demektir. FADE OUT da ise sahne, AYDINLIKTAN > KARANLIĞA doğru yavaş yavaş kararak kapanır. Eğer film ortasında kullanılırsa FADE TO yani KARARIP AÇILARAK geçiş kullanılabilir. Bu geçişlerin DISSOLVE TO’dan en büyük farkı geçişlerde karanlık ve aydınlık net şekilde görülür. DISSOLVE TO geçişlerinde karartı ve aydınlık yerine iki farklı sahne saydamlaşarak netleşir.

FLASH CUT TO (FLAŞ ETKİSİ):

Bu geçiş, ekranda bir saniye kadar görünüp kaybolur. Amaç izleyicinin bir şekilde bilinçaltı bir etki sunan son derece kısa bir çekimi ifade etmesidir.

FREEZE FRAME (DONUK KARE):

Ekranda ne varsa donuyor, temelde hareketsiz bir fotoğraf haline geliyor ve sonra bir süre duruyor. Çok nadir olarak kullanılan bir geçiş efekti, genellikle hayati önem taşıyan sahnelerde etkinin gerçekleşmesinden hemen önce sahne durdurulur. Örneğin bir karakter geçmişten bir sahne anlatıyor. Anlatımında uçurumdan aşağı araba düşüyor. Araba yere değmeden önceki kare ekranda donuyor ve uzun süre görünüyor. Bazı senaristler patlama veya kaza sahneleri veya prodüksiyona para harcatacak sahnelerin önüne geçmek için de kullanabiliyor. Böylelikle pahalıya mal olan sahneler görünmüyor.

İRİS GİRİŞİ/İRİS ÇIKIŞI:

Bu terimin ismi, göz irisinden etkilenerek konulmuştur. Sahnenin bir noktasından tüm yönlere doğru genişleyerek geçiş sağlanır. Bu etkinin olabilmesi için, içten dışa veya dıştan içe daire veya kare şeklinde sahnenin görünmesi gerekir.

JUMP CUT TO (ATLAMALI KESME):

Bu geçiş, aynı öznenin iki veya daha fazla ardışık çekiminin kamera, oyuncu veya sadece biraz farklı olan sahne konumlarından çekildiği film kurgusunu temsil ediyor. Zamanda ileri atlama efekti en doğru örnek olabilir.

MATCH CUT TO (EŞLEŞMELİ KESME) Nedir?

MATCH CUT TO (EŞLEŞMELİ KESME), iki sahnedeki benzer noktaları kullanarak sahneleri birbirine bağlamayı ifade eder. Bu geçiş türünde benzer pikseller veya objeler eşleştirilerek sahneler arası geçiş sağlanır.

 

MATCH DISSOLVE TO (EŞLEŞMELİ SOLARAK KESME), iki sahne arasında

 

Bu kurgu tekniğinde bir sahnenin estetik, anlatısal veya duygusal amaçlarla aniden diğerine kesilmesi vardır. Çarpıcı kesim, dramatik etki için genellikle beklenmedik bir durumdur. Bunu korku filmlerinde, birdenbire korkunç bir andan sakin bir anına geçmek için kullanabilir, böylece bir uçtan diğerine sarsıcı bir etki yaratabilirsiniz. Gerisini izleyicinin hayal gücüne bırakarak bir aksiyonun gizemini geride bırakmak veya o anı geliştirmek için gerilim filmlerinde ve diğer türlerde de kullanabilirsiniz.

FADE TO BLACK (SİYAHA KARARMA):

Sahne siyaha karardıktan sonra başka sahne gelmez ve sahne karartıda kalır.